Historycy zgodnie uznają, iż gminom, posiadającym tradycje heraldyczne, należy przywracać historyczne, a zapomniane często herby. W tym miejscu należy jednak zastrzec, iż odtwarzany, wręcz rekonstruowany herb nie powinien być prostym naśladownictwem znaku używanego w przeszłości, jego graficzną kalką. Wzór z dawnej pieczęci powinien stanowić tylko inspirację dla stworzenia nowego znaku, zbudowanego z uszanowaniem obecnie istniejących upodobań estetycznych i stylizacyjnych.
Tworzenie zupełnie nowego herbu – zdaniem historyków – jest zabiegiem uzasadnionym i właściwym, ale tylko wówczas, gdy pomimo przeprowadzenia wnikliwych, rzetelnych badań historycznych nie udało się odtworzyć miejscowej tradycji heraldycznej. Jeśli okoliczności jednak zmuszą do kreowania nowego herbu, to podczas pracy należy wziąć pod uwagę następujące fakty z przeszłości :

a) genezę miejscowości będącej siedzibą gminy,
b) etymologię nazwy gminy,
c) symbolikę związaną z wezwaniem kościoła parafialnego,
d) symbolikę, w tym herb, związaną z założycielem miejscowości-siedziby gminy,
e) charakterystyczne osiągnięcia kultury ludowej.

W przypadku gminy Krzymów nie znajduje zastosowania pierwszy sposób postępowania. Nie mamy możliwości odwołania się do symboliki przedrozbiorowej i miejskiej – Krzymów nie był miastem przed 1795 r. i jego władze nie wypracowały własne symboliki samorządowej. W 2007 r. powstać musi zupełnie nowy herb, a poszukiwania odniesienia symbolicznego prowadzone muszą być w przestrzeni zakreślonej punktami a-e, wytycznych wspomnianych wyżej.

Pod rozwagę władz gminnych przedłożone zostały projekty, swą symboliką i treściami powiązane z właściwościami topograficznymi teren oraz wezwaniami dwóch kościołów parafialnych, mieszczących się na obszarze gminy.
Północną granicę gminy Krzymów wyznacza nurt rzeki Warty. To powoduje, że pół-nocna część gminy krajobrazowo, ale i gospodarczo związana jest z urokliwą doliną rzeczną. W tym miejscu należy zauważyć, iż samorządy gmin nadwarciańskich chętnie odwołują się do swych związków z tą rzeką. Walory krajobrazowe wykorzystują do promowania gmin, a symbole rzeki wprowadzają do herbów gminnych (np. Świnice Warckie, Ląd). Południowa część gminy wyraźnie różni się od północnej. Ukształtowanie terenu – nad Wartą płaskie – przechodzi na południu w zespół Pagórków Złotogórskich, z najwyższym – Złotą Górą o wysokości 187 (lub 191) m n.p.m. W rejonie Pagórków Złotogórskich nachylenie terenu waha się od 15 do nawet 30 stopni. Wprowadzenie do herbu pofałdowanego pasa rzeki od głowicy (co przy standardowym ujęciu kartograficznym odpowiada północy) i Złotego Pagórka od podstawy (co przy standardowym ujęciu kartograficznym odpowiada kierunkowi południowemu) wyznacza symbolicznie, a po części także topograficznie przestrzeń gminy – wskazuje na jej rejony północne, nadwarciańskie i południowy – złotogórskie. Barwa pola tarczy – zielona – jest również elementem narracji topograficznej, odpowiada kolorystyce łąk nadwarciańskich. Pamiętać też należy o tradycyjnym wiązaniu koloru zielonego z rolniczym charakterem gminy wiejskiej.
Na obszarze gminy wzniesione zostały dwa kościoły parafialne – kościół w Krzymowie i kościół w Brzeźnie. Z tymi dwoma parafiami związana jest zdecydowana większość mieszkańców gminy. Kościół w Krzymowie nosi wezwanie Niepokalanego Poczęcia NMP, a kościół w Brzeźnie – Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Dwie lilie kwiatowe, umieszczone w przestrzeni, wyznaczonej przez topograficzne dominanty gminne, symbolizują wezwania obu kościołów parafialnych.
Pozostałe znaki i symbole gminy wyprowadzone zostały z przedłożonego herbu.

dr Marek Adamczewski
Zakład Nauk Pomocniczych Historii
Uniwersytet Łódzki